Dubbele incontinentie – wat het is en hoe ermee om te gaan

Dubbele incontinentie is wanneer urine- en ontlastingsincontinentie tegelijkertijd voorkomen.  In dit artikel geven we een overzicht van de oorzaken van dubbele incontinentie en bespreken we hoe u kunt helpen het leven makkelijker te maken voor iemand die te maken heeft met dit probleem.

Ontlastingsincontinentie of incontinentie van de darmen betekent dat iemand geen controle heeft over zijn of haar stoelgang, en daardoor onverwachts ontlasting verliest. De symptomen van ontlastingsincontinentie komen in verschillende maten voor – van licht lekken tot volledig de controle over de darmen verliezen. Ontlastingsincontinentie kan veel emotionele stress veroorzaken omdat het een grote invloed heeft op iemands gevoel van waardigheid wanneer hij of zij geen controle meer heeft over lichamelijke functies.  Helaas komt het vaak voor dat ze hierdoor sociale activiteiten gaan mijden, en dit is iets waarbij u als zorgverlener steun kan bieden. Huidirritatie is een ander probleem waar u zich bewust van moet zijn. Het gebeurt wanneer de huid herhaaldelijk in contact komt met ontlasting, wat kan leiden tot pijn en jeuk.

Incontinentie van ontlasting is een symptoom dat door een aantal zaken kan worden veroorzaakt, zoals diarree, constipatie of beschadiging van een zenuw of spier. De laatste twee houden meestal verband met een eerdere operatie of met een bevalling. Als het wordt veroorzaakt door diarree of constipatie, is het doorgaans tijdelijk, maar het kan ook chronisch worden. Ontlastingsincontinentie komt statistisch gezien vaker voor bij mensen op leeftijd, maar het is belangrijk om te begrijpen dat het geen normaal onderdeel is van ouder worden.

Als de zenuwen die de anale sluitspier bedienen zijn beschadigd (doorgaans door een bevalling, ruggengraatletsel of een beroerte) kan dit leiden tot ontlastingsincontinentie. 

Als de spieren aan het einde van het rectum zijn beschadigd, kan het moeilijk zijn om de ontlasting goed binnen te houden. 

Chronische constipatie kan ervoor zorgen dat er een harde massa van ontlasting wordt gevormd in het rectum, die vervolgens te hard wordt om te kunnen afscheiden. Dit kan uiteindelijk leiden tot verzwakte spieren die ontlasting eruit laten lekken.

Ontlastingsverlies tijdens diarree is doorgaans geen teken van chronische incontinentie, maar het is moeilijker om dunne ontlasting in het rectum te houden dan normale ontlasting.

Aambeien kunnen verhinderen dat de anus zich volledig sluit, waardoor er ontlasting uit kan lekken.

Urine-incontinentie is een veelvoorkomend probleem, en de ernst varieert van af en toe urine verliezen tijdens het hoesten of niezen, tot een meer acuut gevoel van aandrang en het verlies van grotere hoeveelheden urine gedurende de dag. Urine-incontinentie komt vaker voor bij oudere mensen, maar het kan ook gebeuren om andere redenen. Er zijn verschillende soorten urine-incontinentie:

 

Dit gebeurt gewoonlijk wanneer iemand moet hoesten, niezen of lachen. Het is de meest voorkomende soort incontinentie bij vrouwen, maar is zeldzaam bij mannen.

 

Aandrangincontinentie 

Incontinentieproblemen met een grotere aandrang tot urineren. De hoeveelheid urine kan verschillen, van kleine druppels tot volledige lediging van de blaas. Kan door een aantal zaken worden veroorzaakt, zoals een vergrote prostaat, een urineweginfectie, of eenvoudigweg te veel drinken. 

 

Een combinatie van stressincontinentie en aandrangincontinentie. Het betekent dat iemand ongewenst urineverlies heeft dat te maken heeft met aandrang of wanneer ze zich inspannen.

 

Overloopincontinentie 

Komt voor als de blaas niet geheel geleegd kan worden en geleidelijk wordt gevuld met resturine. De meest voorkomende oorzaak van dit soort klachten is een obstructie van de urinebuis, bijvoorbeeld vanwege een vergrote prostaat. Maar het kan ook worden veroorzaakt door een inactieve blaasspier, normaal een gevolg van zenuwbeschadiging rondom de blaas (bijvoorbeeld door multiple sclerose of diabetes), of als neveneffect van bepaalde medicatie.

 

Het onvrijwillige verlies van urine meteen na afloop van het urineren. Dit gebeurt omdat er nog urine achterblijft in de urinebuis. Het komt vaker voor bij mannen en kan soms worden voorkomen door naar voren te drukken op de perineum, om de overgebleven urine te verwijderen. Het kan ook optreden bij vrouwen bij wie de urinebuis te weinig door spieren wordt ondersteund.

 

Functionele urine-incontinentie 

Wanneer iemand het toilet niet op tijd kan bereiken vanwege een vorm van immobiliteit. Verminderd gezichtsvermogen, verlaagd cognitief vermogen en beperkte mobiliteit kunnen oorzaken zijn van functionele urine-incontinentie.

Om de meest accurate behandeling te krijgen, moet u eerst de kernoorzaak van uw incontinentie begrijpen. Raadpleeg een deskundige en plan op basis daarvan uw behandeling.

 

Als preventieve maatregel, en als algemene behandeling voor elke vorm van incontinentie, is het trainen van de bekkenbodem een gevestigde oefening die u overal kunt doen. Door uw bekkenbodemspieren te versterken verhoogt u de controle over uw blaas.  

 

Afhankelijk van de oorzaak kan ontlastingsincontinentie baat hebben bij deze twee handelingen:

 

Kom in beweging, drink veel water en voeg vezelrijk voedsel toe aan het dieet.

 

Door de oorzaak van de diarree aan te pakken, wat mogelijk veroorzaakt wordt door een darminfectie, kan de ontlastingsincontinentie soms ook worden opgelost.

 

Een andere aanbeveling voor het voorkomen en behandelen van dubbele incontinentie is uw lichaamsgewicht onder controle houden. Onderzoek wijst uit dat overgewicht een van de grootste risicofactoren is voor zowel ontlastings- als urine-incontinentie.

Incontinentie is in het algemeen een gevoelig onderwerp om aan te snijden, en dit geldt in het bijzonder voor dubbele incontinentie – ga er dus tactvol mee om. Luister naar de behoeften van de persoon die u helpt, en probeer een product te vinden dat echt past bij de eigen individuele voorkeuren, levensstijl en activiteiten van de persoon. Mensen zijn niet gauw geneigd om hun arts te vertellen over ontlastingsincontinentie, maar er zijn behandelingen beschikbaar. Hoe eerder uw naaste een diagnose krijgt, des te eerder kunt u beginnen hun symptomen te behandelen.

 

Onthoud dat patiënten die een grotere hoeveelheid ontlasting verliezen mogelijk een heel ander product nodig hebben dan iemand met ernstig urineverlies, en u moet mogelijk verschillende producten proberen voordat u het juiste vindt. 

 

Daarnaast willen we het belang van goede huidverzorging extra benadrukken voor mensen met incontinentie, omdat verlies van urine of ontlasting dermatitis kan veroorzaken (beschadiging en irritatie van de huid). Met name wanneer de persoon in kwestie te maken heeft met dubbele incontinentie kunnen de effecten van dermatitis ernstig toenemen.

 

Zorg er ten slotte altijd voor dat de persoon voor wie u zorgt het toilet kan gebruiken wanneer dit nodig is, en dat de huid goed wordt gedroogd. Gebruik producten met een zacht oppervlak die vriendelijk zijn voor de huid, en gebruik waar nodig een vochtinbrengende crème en huidverzorgingsproducten.